[Rehber] Linux Dağıtımları Arasında Komut Farklılıkları (APT vs DNF vs Pacman vs Zypper)

[mt61sn]

Selam Linux meraklıları!
Bu rehberde, farklı Linux dağıtımlarındaki paket yöneticisi komutlarını, servis yönetimini ve bazı temel sistem işlemlerini teknik ve görsel destekli olarak kıyaslayacağız. Özellikle Ubuntu, Fedora, Arch Linux ve openSUSE kullanıcıları için faydalı olacaktır.

Paket Yöneticileri Karşılaştırması
Özet Tablo:

İşlem	Ubuntu/Debian<br>(APT)	Fedora/Red Hat<br>(DNF)	Arch Linux<br>(Pacman)	openSUSE<br>(Zypper)
**Kur**	`sudo apt install pkg`	`sudo dnf install pkg`	`sudo pacman -S pkg`	`sudo zypper install pkg`
**Kaldır**	`sudo apt remove pkg`	`sudo dnf remove pkg`	`sudo pacman -R pkg`	`sudo zypper remove pkg`
**Güncelle (index)**	`sudo apt update`	`sudo dnf check-update`	`-` *(otomatik)*	`sudo zypper refresh`
**Sistem güncelle**	`sudo apt upgrade`	`sudo dnf upgrade`	`sudo pacman -Syu`	`sudo zypper update`

Servis Yönetimi (systemd)
Günümüzde çoğu dağıtım systemd ile servis yönetimini sağlıyor. Komutlar genelde aynıdır:

# Servis başlatma

sudo systemctl start

# Servisi durdurma

sudo systemctl stop

# Otomatik başlatmayı açma

sudo systemctl enable

# Servis durumu

sudo systemctl status

Not: Arch, Fedora, Ubuntu ve openSUSE systemd kullanır. Ancak bazı eski sistemler hâlâ SysVinit veya Upstart kullanıyor olabilir.

Konfigürasyon ve Paket Depoları
Depo eklemek:
Ubuntu/Debian

sudo add-apt-repository ppa:repo/isim
sudo apt update

Fedora

sudo dnf config-manager --add-repo=https://repo.rpmfusion.org/free/fedora/ ... -free.repo

Arch Linux

pacman.conf dosyasına depo elle eklenir veya AUR üzerinden yay gibi yardımcılar kullanılır:

yay -S paket-adi

openSUSE

sudo zypper ar -f http://download.opensuse.org/repositories/xyz.repo XYZ-Repo
sudo zypper refresh

Görsellerle Paket Kurulumları
Ubuntu / Debian (APT)

sudo apt install neofetch

Fedora (DNF)

sudo dnf install neofetch

Arch Linux (Pacman)

sudo pacman -S neofetch

openSUSE (Zypper)

sudo zypper install neofetch

Ekstra Bilgiler
Ubuntu: Kullanıcı dostu, bol dökümantasyon.

Fedora: RedHat tabanlı, cutting-edge teknolojiler.

Arch: “Kendin yap” felsefesi, minimalist sistem.

openSUSE: Yast aracı ile grafiksel sistem yönetimi avantajı.

Sizin Favoriniz Hangisi?
Hangi dağıtımı kullanıyorsunuz?

Komut farkları konusunda sizi en çok zorlayan şey neydi?

Yeni başlayan biri için hangi dağıtımı önerirsiniz?

Yanıtlarınızı aşağıya yazın, Linux dünyasını birlikte keşfedelim!